تحلیل تماتیک تجربه انگیزشی داوطلبان مشارکت در فعالیت‌های عام‌المنفعه سلامت‌محور

چکیده

هدف از این پژوهش، شناسایی و تحلیل تماتیک تجربه‌های انگیزشی داوطلبانی است که در فعالیت‌های عام‌المنفعه سلامت‌محور مشارکت داشته‌اند. این مطالعه با رویکرد کیفی و به روش تحلیل تماتیک انجام شد. جامعه پژوهش شامل داوطلبان فعال در حوزه سلامت در شهر تهران بود که به روش نمونه‌گیری هدفمند و با رعایت حداکثر تنوع انتخاب شدند. داده‌ها از طریق ۱۹ مصاحبه نیمه‌ساختاریافته جمع‌آوری و تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار NVivo و براساس مراحل شش‌گانه تحلیل تماتیک براون و کلارک انجام گرفت. یافته‌ها در قالب سه مقوله اصلی شامل «عوامل برانگیزاننده درونی»، «عوامل محیطی و بین‌فردی» و «پاداش‌های غیرمادی مشارکت داوطلبانه» طبقه‌بندی شدند. هر مقوله شامل زیرمقوله‌هایی نظیر احساس معنا و هدف، لذت از کمک، خودتحقق‌بخشی، حمایت خانواده، تجربه گروهی، ارتقاء جایگاه اجتماعی و حس تعلق به جامعه بود. داوطلبان مشارکت در فعالیت‌های سلامت‌محور را تجربه‌ای عمیقاً انسانی، معنابخش و پرثمر دانسته‌اند که با رشد فردی و اجتماعی همراه است. مشارکت داوطلبانه در حوزه سلامت، از انگیزه‌های چندبعدی درونی و بیرونی تغذیه می‌شود و تجربه‌ای چندلایه و هویتی برای افراد رقم می‌زند. درک این انگیزه‌ها می‌تواند به طراحی بهتر برنامه‌های جذب و نگهداشت داوطلبان و ارتقاء اثربخشی مشارکت‌های مردمی در حوزه سلامت کمک کند.