شناسایی موانع درونی در پذیرش تغییرات رفتاری پایدار در بیماران قلبی: یک مطالعه کیفی مبتنی بر تحلیل مضمون

چکیده

هدف از این پژوهش، شناسایی موانع درونی مؤثر بر پذیرش و تداوم تغییرات رفتاری پایدار در بیماران قلبی بود. این مطالعه با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون انجام شد. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با ۲۳ بیمار قلبی ساکن تهران گردآوری شد که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. مصاحبه‌ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت و با استفاده از نرم‌افزار NVivo مورد تحلیل قرار گرفتند. اعتبار یافته‌ها از طریق معیارهای چهارگانه لینکلن و گوبا تضمین شد. تحلیل داده‌ها منجر به استخراج سه مقوله اصلی شامل: باورها و نگرش‌های محدودکننده، موانع هیجانی و روانی، و مشکلات هویتی و خودادراکی شد. در مجموع ۱۸ زیرمقوله از مصاحبه‌ها استخراج گردید که به مؤلفه‌هایی نظیر احساس ناتوانی، باور به بی‌فایده بودن تغییر، اضطراب مزمن، احساس گناه، و عدم پذیرش هویت بیمار بودن اشاره داشتند. این موانع درونی نقش مهمی در مقاومت بیماران نسبت به اصلاح سبک زندگی داشتند. نتایج این مطالعه نشان داد که پذیرش تغییرات رفتاری پایدار در بیماران قلبی تنها وابسته به اطلاعات پزشکی نیست، بلکه به شدت تحت تأثیر موانع روان‌شناختی، هیجانی و هویتی قرار دارد. طراحی مداخلات روانی-اجتماعی مبتنی بر اصلاح باورها، حمایت هیجانی، و بازسازی هویت بیماران می‌تواند در ارتقای تبعیت رفتاری آنان مؤثر باشد.