تحلیل مضمون ادراک انگیزشی دانش‌آموزان نسبت به برنامه‌های سلامت روان در مدارس
کلمات کلیدی:
ادراک انگیزشی, سلامت روان, مدارس, دانش‌آموزان, تحلیل مضمون, انگیزش درونی و بیرونیچکیده
هدف پژوهش حاضر، تحلیل مضمون ادراک انگیزشی دانش‌آموزان نسبت به برنامه‌های سلامت روان در مدارس و شناسایی عوامل درونی، بیرونی و زمینه‌ای مؤثر بر مشارکت آنان در این برنامه‌هاست. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون انجام شد. مشارکت‌کنندگان شامل ۱۹ دانش‌آموز دوره متوسطه از مدارس شهر تهران بودند که به‌صورت هدفمند انتخاب شدند. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته گردآوری شده و تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار Nvivo استفاده شد و فرآیند کدگذاری شامل استخراج مفاهیم اولیه، شناسایی زیرمضامین و ادغام آن‌ها در قالب مقوله‌های اصلی بود. اعتبارسنجی داده‌ها از طریق بازبینی اعضا و تحلیل توسط چند پژوهشگر انجام شد. تحلیل داده‌ها منجر به شناسایی سه مقوله اصلی شد: ۱) انگیزش درونی نسبت به برنامه‌ها، ۲) انگیزش بیرونی و فشارهای محیطی، و ۳) عوامل زمینه‌ای تقویت یا تضعیف انگیزش. هر مقوله دارای چندین زیرمقوله مانند حس رشد فردی، ترس از برچسب‌خوردگی، کیفیت اجرای برنامه‌ها و زبان قابل فهم بود. مشارکت‌کنندگان زمانی انگیزه بیشتری برای حضور فعال در برنامه‌ها داشتند که محیط امن، محتوا متناسب، تعامل مثبت و احترام متقابل در جلسات وجود داشت. درک انگیزشی دانش‌آموزان نسبت به برنامه‌های سلامت روان، پدیده‌ای چندبعدی و وابسته به عوامل فردی، اجتماعی و ساختاری است. طراحی برنامه‌های مؤثر نیازمند توجه به نیازهای روان‌شناختی، تجربه زیسته، و فضای فرهنگی مدرسه است.
دانلودها
