شناسایی مؤلفه‌های انگیزشی در استفاده از اپلیکیشن‌های سلامت روان در جوانان: یک مطالعه کیفی

چکیده

هدف این مطالعه، شناسایی مؤلفه‌های انگیزشی مؤثر در استفاده از اپلیکیشن‌های سلامت روان در میان جوانان بود. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون انجام شد. شرکت‌کنندگان شامل ۲۰ نفر از جوانان ساکن تهران بودند که سابقه استفاده فعال از اپلیکیشن‌های سلامت روان را داشتند. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته گردآوری شد و پس از رسیدن به اشباع نظری، تحلیل مضمون با استفاده از نرم‌افزار NVivo انجام گرفت. تحلیل داده‌ها منجر به شناسایی سه مقوله اصلی شد: انگیزه‌های درونی، انگیزه‌های بیرونی، و کارکردهای شخصی اپلیکیشن‌ها. زیرمقوله‌هایی مانند نیاز به آرامش ذهنی، خودآگاهی، الگوبرداری از دیگران، پاداش‌های بیرونی، پیگیری سلامت ذهنی و جایگزینی مشاوره حضوری از جمله مهم‌ترین مؤلفه‌های شناسایی‌شده بودند. کاربران این اپلیکیشن‌ها را ابزاری برای مدیریت هیجانات، رشد شخصی، و تعامل درونی تلقی می‌کردند. یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که مؤلفه‌های انگیزشی استفاده از اپلیکیشن‌های سلامت روان در جوانان پیچیده و چندبعدی هستند و شامل تعامل بین نیازهای روان‌شناختی، محرک‌های اجتماعی و ویژگی‌های عملکردی اپلیکیشن‌ها می‌باشند. این نتایج می‌تواند در طراحی اپلیکیشن‌های سلامت روان کاربرمحور، سیاست‌گذاری سلامت دیجیتال، و تقویت مداخلات پیشگیرانه مؤثر باشد.